Jąkanie jest niepłynnością mówienia o podłożu rozwojowym, organicznym, neurotycznym lub psychologicznym, która jest spowodowana nadmiernymi skurczami mięśni: oddechowych, fonacyjnych lub artykulacyjnych w wyniku, których w mowie pojawiają się kloniczne bądź toniczne blokowanie głosek, sylab lub wyrazów; jąkanie często wiąże się z nienaturalnym przeciąganiem głosek, współruchami mięśniowymi ciała, a także zaburzeniami emocjonalnymi pod postacią m.in. nadpobudliwości psychoruchowej i wzmożonych stanów logofobicznych, a także zaniżonej samooceny Diagnoza Podczas pierwszej* wizyty zostaje przeprowadzona diagnoza, ocena stanu jąkania, według kilku metod (w zależności od wieku i możliwości pacjenta): Kwestionariusz Cooperów do Oceny Jąkania (KCOJ, Chęciek 2001) Kwestionariusz Niepłynności Mówienia i Logofobii (KNMiL, Tarkowski 2001) Kwestionariusz do badania stopnia niepłynności mówienia u dzieci(wersja robocza, Chęciek, Węsierska) Lista chroniczności jąkania (Cooper E. B. 1985) Kwestionariusze wywiadów w sprawie jąkających się (Tarkowski 1992, Chęciek 2007) Sprawdź jak mówię. Karta badania logopedycznego z materiałami pomocniczymi, część III (E. Stecko) *Logopeda prowadzący diagnozę może przedłużyć proces diagnozy o jedno, dodatkowe spotkanie. Dodatkowym ułatwieniem dla logopedy jest wcześniejsze wypełnienie przez pacjenta lub jego opiekuna Szczegółowego Kwestionariusza Wywiadu Terapia Jąkania Pierwszy etap terapii polega na indywidualnych spotkaniach pacjenta z logopedą, w trakcie których omawiane są wszystkie techniki, których opanowanie jest niezbędne do osiągnięcia sukcesu. Wskazane jest, by w trakcie indywidualnej sesji terapeutycznej obecny był także rodzic/ opiekun dziecka. Czas trwania pierwszego etapu jest uzależniony od wieku i możliwości pacjenta. Drugi etap terapii polega na włączeniu pacjenta do grupy terapeutycznej. W ramach terapii prowadzimy: Relaksację Ćwiczenia emisyjne Ćwiczenia oddechowe Ćwiczenia fonacyjne Pracę z Echokorektorem Naukę 10 zasad płynnego mówienia: Mówienie zwolnione/ przedłużone zgodnie z Techniką Przedłużonego Mówienia Mówienie płynne Mówienie śpiewne Mówienie z szerokim otwieraniem jamy ustnej Mówienie zgodnie z Techniką Delikatnego Startu Mowy Wdech przed rozpoczęciem mówienia Mówienie pełnymi zdaniami Stosowanie pauz Wykonywanie podczas mówienia parabolicznych ruchów dłonią i ich późniejszą synchronizację z oddechem i fonacją Utrzymywanie kontaktu wzrokowego ze swoim rozmówcą. Mówić… mówić… i jeszcze raz mówić Dialog społeczny „Zadania aktorskie” Pracę nad zmniejszeniem logofobii Etap końcowy- socjoterapeutyczny, odbywający się poza gabinetem logopedy